Opinie | Compensatievirus

Paul Laseur | BNR

Nadat één voor één alle fysieke maatregelen tegen de verspreiding van het corona-virus al zijn opgeheven, wordt deze week eindelijk ook de massale coronasteun voor het bedrijfsleven stopgezet. Op 1 april gaat de geldkraan dicht.

Twee jaar lang konden ondernemingen bij de overheid aankloppen voor het doorbetalen van lonen en vaste lasten. Voor extra zwaar getroffen sectoren waren daarbovenop aanvullende financiële steunpakketten beschikbaar. De kosten voor de staat liepen op tot zo’n €50 miljard. En dan is het belastinguitstel nog niet eens meegerekend.

Faillissementsgolf

Op het eerste gezicht lijken die tientallen miljarden euro’s goed besteed en was deze historische reddingsoperatie één groot succes. Want in economisch opzicht is ons land de coronacrisis goed doorgekomen: De werkloosheid is uitzonderlijk laag en in geen 30 jaar gingen er zo weinig ondernemingen op de fles als in het coronajaar 2021. De enorme faillissementsgolf, waar twee jaar lang bijna onophoudelijk voor werd gewaarschuwd, bleef tot nu toe gelukkig uit. De verwachting is dan ook dat BV Nederland gewoon de draad weer oppakt en verder gaat op het economische groeipad van vóór de pandemie.

Zombie Bedrijven

Maar de maatschappelijke kosten kunnen nog flink oplopen. Gevreesd moet worden voor het moment dat het staatsinfuus wordt afgekoppeld. En de patiënt weer op eigen benen moet leren staan, zodra de verdoving is uitgewerkt. Komende vrijdag is het zover. Dan worden alle bedrijven die twee jaar lang in coma zijn gehouden ruw gewekt. Zombie-bedrijven, die het zonder corona ook niet hadden gered, werden al die tijd kunstmatig overeind gehouden door de staat, tegen beter weten in. Zij zullen alsnog de tucht van de markt moeten voelen.

Economisch-Politiek Signaal

Bovendien geeft de overheid, met die twee jaar lange coronasteun, onbedoeld een belangrijk economisch-politiek signaal af. Dat grote groepen in de samenleving, die om wat voor reden dan ook met onvoorziene kosten te maken krijgen of schade lijden, altijd op compensatie kunnen rekenen. Niet alleen voor de nadelige gevolgen van een pandemie. Maar intussen ook voor een hoge gasrekening en fors gestegen prijzen aan de pomp voor diesel en benzine. Studenten van de zogenoemde pech generatie, die als gevolg van het leenstelsel met een studieschuld blijven zitten, krijgen een tegemoetkoming. Ook al werd de studiebeurs een paar jaar geleden langs volledig democratische weg afgeschaft.

Verantwoord Risicobesef

De staat gedraagt zich hoe langer hoe meer als een ultieme schadeverzekeraar voor alle burgers en bedrijven. Een gezonde marktwerking met normale economische prikkels en een verantwoord risicobesef wordt daarmee structureel verstoord. En dit compensatievirus zal zich nog een stuk lastiger laten uitroeien dan corona.

Prettige maandag!

Over Paul Laseur

Financieel journalist Paul Laseur houdt zijn scherpe blik op economie en maatschappij. Elke maandag een nieuwe column. Luister live maandagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/paul-laseur, Apple Podcast of Spotify.

See omnystudio.com/listener for privacy information.