S3E5: Oviraptor: eierdief of -beschermer?

Dinocast - de dinosauriër podcast met Maarten van Rossem en Gijs Rademaker

Jarenlang stond Oviraptor bekend als een eierdief. Een wrede dinosaurus, die als eter van embryo’s en baby's bovenaan de most wanted list stond. Het is tijd om de waarheid te onthullen over dit prachtige dier. En te praten over dino-eieren! Wat weten we daarvan, kunnen we zien wat erin zit zonder ze te slopen, en wat vertellen ze ons over het gedrag van de dieren die ze legden?

Maarten en Gijs bezoeken de dino-eierspecialisten van Nederland: Maarten de Rijke en Tom van der Linden van het Oertijdmuseum. Dat heeft meer dan 150 eieren in de collectie, waaronder die van Oviraptor en Therizinosaurus (bekend van Jurassic World Dominion). Hoe kunnen we erachter komen wat er in de eieren zit zonder ze te breken - en hoe vaak bevat een dinosaurus-ei eigenlijk een 'kuikentje'?

Een belangrijke vraag die we behandelen is niet die over wat er eerder was, de kip of het ei, want het is overduidelijk dat het ei miljoenen jaren voorlopig op de kip. Maar waarom leggen dieren eigenlijk eieren? Wat is het handige eraan - en als het zo handig is, waarom doen wij, de (meeste) zoogdieren, het dan niet? Ook praten we over de eiereschaal, en de noodzaak om die te kunnen breken. Dat zorgt ervoor dat dino-eieren niet kolossaal kunnen worden én dat ook dino-kuikens een speciale 'eiertand' hebben.

En dan Oviraptor. Hoe komen we op het idee dat een dinosaurus de eieren van een ander zou stelen? Dat begint bij de ontdekking van de eerste botten van Oviraptor, zo’n 100 jaar geleden, door de beroemde Roy Chapman Andrews. We reizen terug naar die tijd en kijken hoe dit misverstand is ontstaan.

Oviraptor is ook beroemd omdat één van de best bewaarde eieren ooit, van deze dino is. Bij de stad Ghanzou, China, werden eieren opgegraven waarin een geweldige ontdekking werd gedaan - een zeer compleet, opgevouwen kuikentje. Wat leert dit fossiel ons?

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.