Radio Futura 2020 afl 21: Over de angst voor politieke incorrectheid en de kritische waarde v kunst

Frascati

Naomi Velissariou: 'De groeiende emancipatiegolf die bewegingen als BLM en MeToo teweeg brengen, vinden hun weerslag in een groot deel van onze samenleving. De publieke opinie kan door de opmars van social media meer druk uitoefenen op beleid dan ooit. Dit heeft verstrekkende gevolgen voor het politieke bestel, waaronder ook dat van de kunstensector. Met het op de schop gaan van onterende mensbeelden, steekt een nieuwe vorm van betutteling de kop op, een nieuwe vorm van systematisering, die het onrechtstreekse gevolg is van de collectieve cumulatie van schuld. Als kunstenaar ervaar ik de grote wens van subsidiënten, instellingen en het publiek om zich middels het ondersteunen, produceren, tonen of consumeren van kunstwerken aan “de goede kant van de geschiedenis” te scharen, wat dat ook moge betekenen. Wat daar in mijn ogen problematisch aan is, is dat het voorbij gaat aan de kritisch cognitieve waarde van kunst zelf. Het leidt tot kunst in opdracht van beleid, dat op zijn beurt bepaald wordt door de publieke opinie, die dan weer onder rechtstreekse invloed staat van social media. Indirect kan ik soms het gevoel krijgen dat politici mij vragen om de mening van influencers vorm te geven in mijn werk, omdat dat hun meest rechtstreekse link is naar de kiezers. Hetgeen dan weer bijdraagt aan de vermarkting van de waarden van kunst en van de democratie als het politieke systeem waar die kunst deel van uitmaakt. In rap tempo is de angst voor politieke incorrectheid in het kunstenbeleid de boventoon gaan voeren. Niemand lijkt in het openbaar vragen te durven stellen bij deze ontwikkeling terwijl het the talk of the town is in de wandelgangen van de sector. Het niet openlijk voeren van dit kritische gesprek, leidt in mijn ogen tot een nieuwe vorm van versplintering. Deze avond is dan ook een voorzichtige poging om geen stelling in te nemen, om geen huisjes als heilig te beschouwen maar om luidop vragen te stellen omtrent de angst voor politieke correctheid, in plaats van in de wandelgangen van de instellingen waar we deel van uitmaken. Ik wil uitdrukkelijk geen polemiek aanzwengelen. Omdat polemiek om de polemiek, het denken in voor- en tegenstand ten aanzien van deze of gene ontwikkeling, de situatie simplificeert en het (kritische) gesprek op slot zet. Mijn wens is om het open te breken. Ik wil met kunstenaars in gesprek die in hun artistieke praktijk direct of indirect te maken hebben met de angst voor politieke incorrectheid en die openlijk vragen durven stellen bij deze ontwikkeling.' Hosts: Naomi Velissariou en Lucien Rentmeester