Daha Fazla Google Olmamasının Ardındaki Sebepler: Yatırımcılar ve Başlangıç Aşamasındaki Şirketler Üzerine Bir İnceleme (Why There Aren't More Googles)

Yiğit Konur'un Okuma Listesi

"Paul Graham'ın 2008’de yazdığı bu makale, neden daha fazla 'Google' olmadığını sorguluyor. Graham, başarılı startupların genellikle büyük şirketler tarafından satın alınmadan önce tam potansiyelini gösterme şansı bulamadığını belirtiyor. Ayrıca riskli girişimlere yatırım yapmakta çekingen davranan risk sermayedarlarının, yenilikçi startupları değersizleştirdiğini ve bu durumun daha fazla 'Google' oluşumunu engellediğini ifade ediyor. Graham, bu durumun startup yatırımlarında büyük ve henüz değerlendirilmemiş bir fırsatı temsil ettiğini ve bu fırsatın bir şekilde değerlendirileceğini, böylece daha fazla 'Google'ın oluşabileceğini belirtiyor.

---

# Daha Fazla Google Olmamasının Ardındaki Sebepler: Yatırımcılar ve Başlangıç Aşamasındaki Şirketler Üzerine Bir İnceleme (Why There Aren't More Googles)

Nisan 2008

Umair Haque, geçenlerde bir yazısında neden daha fazla Google olmadığını şöyle anlatıyor: çoğu startup, dünyayı değiştirecek bir fırsat bulamadan satın alınıyor.

> Google, Microsoft ve Yahoo gibi büyüklerin cazip tekliflerine rağmen satışa gitmedi. Eğer bu teklifleri kabul etmiş olsaydı, belki de Google sadece Yahoo'nun ya da MSN'nin bir arama kutusu olabilirdi.

> Peki neden değil? Çünkü Google'ın derinlerde hissettiği bir amaç vardı: Dünyayı daha iyi bir yer haline getirme inancı.

Bu, kulağa hoş geliyor ama doğru değil. Google'ın kurucuları, başından beri satmaya açıktı. Tek dilekleri, alıcıların ödemeye hazır olduğundan biraz daha fazla para alabilmekti.

Facebook için de aynı şeyi söyleyebiliriz. Facebook, satmayı düşünüyordu ancak Yahoo, çok az bir teklif verince işler değişti.

Bir startup'ı satın almayı düşünenlere bir tüyo: Eğer bir startup sizin teklifinizi geri çevirirse, teklifinizi artırmayı düşünün. Çünkü, onların istediği astronomik rakam, ilerleyen zamanlarda bir pazarlık fiyatı gibi görünebilir.

Şu ana kadar gözlemlediğim kadarıyla, satın alma teklifini geri çeviren startup'lar genellikle daha iyi sonuçlar alıyorlar. Her zaman olmasa da, genellikle daha büyük bir teklif ya da hatta bir halka arz kapıda oluyor.

Elbette, startupların satın alma tekliflerini reddettiklerinde daha başarılı olmalarının nedeni, her zaman bu tekliflerin startupları değersizleştirdiği anlamına gelmez. Asıl sebep genellikle, büyük bir teklifi reddetme cesaretine sahip girişimcilerin genellikle çok başarılı olmalarıdır. İşte bir startup'ta tam da aradığınız ruh budur.

Larry ve Sergey'nin dünyayı değiştirmek istediklerine eminim, en azından şimdilik. Ancak Google'ın büyük, bağımsız bir şirket olmasının ve Facebook'un hala bağımsız kalmasının ana sebebi aynı: alıcılar onları küçümsediler.

Şirket birleşmeleri ve satın almaları bu konuda garip bir iş alanı. Sürekli olarak en iyi fırsatları kaçırıyorlar, çünkü makul teklifleri geri çevirmek, bir startup'ın büyük olup olmayacağını kestirebileceğiniz en güvenilir test oluyor.

Peki daha fazla Google neden yok? İlginç bir şekilde, bu durumun nedeni Google ve Facebook'un neden bağımsız kaldığıyla aynı: Para babaları en yenilikçi startupları genellikle hak ettikleri kadar değerli görmüyorlar.

Daha fazla Google olmamasının sebebi, yatırımcıların yenilikçi startup'lara satmaları için baskı yapması değil, onları finanse etmeye bile yanaşmamalarıdır. Y Combinator'u yürüttüğümüz 3 yıl boyunca, sık sık onlarla yakın çalışmamız gerektiği için risk sermayedarları hakkında çok şey öğrendim. En çok şaşırdığım şey, ne kadar muhafazakar oldukları oldu. Risk sermayesi firmaları genellikle cesurca yeniliği teşvik eden bir imaj çizerler. Ancak gerçekte bu durumu uygulayan sadece birkaç firma var ve onlar bile sitelerinde okuduklarınızdan daha temkinliler.

Risk sermayedarlarını (VC) bir zamanlar korsanlara benzetirdim: cesaretleri var ama pek de vicdani değiller. Ancak onları daha yakından tanıdıkça, aslında onların daha çok bürokratlara benzediğini fark ettim. Daha düzgün insanlar olduklarını anladım (en azından iyi olanlar), ama beklediğimden daha az cesur çıktılar. Belki risk sermayesi endüstrisi değişmiştir. Belki eskiden daha cesur davranıyorlardı. Ama benim tahminim, aslında değişen şeyin startup dünyası, yani girişim dünyası olduğu yönünde. Bir girişimin maliyetinin düşüklüğü, ortalama bir yatırımın daha riskli olacağı anlamına geliyor. Ancak mevcut risk sermayesi firmalarının çoğu, hala sanki 1985'te donanım şirketlerine yatırım yapıyormuş gibi hareket ediyorlar.

Howard Aiken, """"Fikirlerinizin çalınmasını dert etmeyin. Eğer fikirleriniz gerçekten iyi ise, onları insanların boğazına tıkmak zorunda kalırsınız."""" demişti. Ben de Y Combinator'ın desteklediği girişimlere yatırım yapmaları için yatırımcıları ikna etmeye çalışırken benzer duygular içinde oluyorum. Gerçekten yeni ve farklı fikirlerden adeta korkuyorlar, eğer tabi ki girişimciler iyi birer satıcı değillerse.

Ancak cesur fikirler en büyük getiriyi sağlar. Gerçekten iyi bir yeni fikir, çoğu kişiye kötü görünecektir; aksi takdirde zaten biri bu fikri hayata geçirirdi. Ancak çoğu risk sermayesi şirketi, sadece kendi içlerinde değil, genel olarak risk sermayesi sektöründe de fikir birliğine dayanır. Bir risk sermayesi şirketi temsilcisinin sizin startup hakkında nasıl hissettiğini belirleyen en büyük etken, diğer risk sermayesi şirketi temsilcilerinin bu konuda ne düşündüğüdür. Belki farkında değiller, ama bu durum, en iyi fikirlerin hepsini kaçırmalarını garanti eder. Bir fikri beğenmesi gereken kişi sayısı arttıkça, sıra dışı fikirlerin kaçırılma ihtimali de artar.

Bir sonraki Google ne olursa olsun, muhtemelen şu an onlara risk sermayedarları tarafından """"daha fazla ivme kazandığınızda bize dönün"""" deniliyordur.

VC'ler neden bu kadar tedbirli? Muhtemelen birden fazla faktörün birleşimi sonucu. Yaptıkları yatırımların büyüklüğü onları daha temkinli hale getiriyor. Ayrıca, başkalarının parasını yatırıyorlar, bu da riskli bir şey yaparlarsa ve başarısız olurlarsa başları belaya girer endişesi yaratıyor. Üstelik çoğunlukla teknik adam değil, para adamı oldukları için, yatırım yaptıkları start-up'ların ne yaptığını tam olarak anlamıyorlar.

Piyasa ekonomilerinin en heyecan verici yanı, aptallığın aslında bir fırsata dönüşme potansiyeli taşımasıdır. İşte biz tam da bu noktadayız. Startup yatırımlarında devasa, henüz değerlendirilmemiş bir fırsat var. Y Combinator, startupları daha tohum aşamasındayken desteklemeye başlıyor. Risk sermayedarları (VC'ler) ise startuplar zaten başarı yolunda ilerlemeye başladığında devreye giriyor. Ancak bu iki nokta arasında yani startup'ın ilk kuruluş aşaması ile başarıya ulaştığı nokta arasında ciddi bir boşluk var.

Sadece kuruculardan oluşan bir start-up'a 20 bin dolar veren şirketler var, hızla büyüyen bir start-up'a 2 milyon dolar verenler bile var. Ama hala bazı şeyleri çözmesi gereken, fakat çok umut vadeden bir start-up'a 200 bin dolar verecek yatırımcı sayısı yetersiz. Bu alanda genellikle bireysel melek yatırımcılar boy gösteriyor - Google'a hala bazı şeyler çözülmesi gereken bir dönemde 100 bin dolar yatırım yapan Andy Bechtolsheim gibi kişiler. Melek yatırımcıları seviyorum, ama ne yazık ki onların sayısı yeterli değil ve çoğu için yatırım yapmak sadece yarı zamanlı bir iş.

Ama bakın, startup kurmanın maliyeti düştükçe, bu pek kalabalık olmayan alan giderek daha da değer kazanıyor. Günümüzde birçok startup'ın milyonlarca dolarlık sermaye artışı peşinde koşmaya pek de niyeti yok. Çünkü ne o kadar çok paraya ihtiyaçları var, ne de bununla birlikte gelen tüm karmaşayla uğraşmak istiyorlar. Y Combinator'dan yeni çıkan bir startup'ın genellikle 250.000 ila 500.000 dolar arasında bir sermaye hedefi oluyor. Ancak risk sermayesi firmalarına başvurduklarında, genellikle daha yüksek bir miktar talep etmek zorunda kalıyorlar. Çünkü biliyorlar ki, bu firmalar genellikle daha küçük miktarlardaki anlaşmalara pek ilgi göstermiyorlar.

Risk sermayedarları para ...