Mùa giải tennis 2023 : Sự khẳng định của một huyền thoại và sự trỗi dậy của một thần đồng

Tạp chí thể thao

Mùa giải quần vợt 2023 sắp kết thúc, và có hai cái tên khiến người hâm mộ làng banh nỉ phải ngả mũ.

Đầu tiên là huyền thoại người Serbia, Novak Djokovic, đã chính thức trở thành tay vợt nam có nhiều danh hiệu Grand Slam nhất, sau khi vô địch ¾ Grand Slam trong năm nay, vượt qua kỷ lục cũ 22 danh hiệu của Rafael Nadal và cán mốc 24 danh hiệu.

Nói về Novak Djokovic, giới chuyên gia không thể không nhắc đến một quá khứ đầy thăng trầm của tay vợt này. Sinh ngày 22/05/1987 tại Beograd, Serbia, Djokovic cùng gia đình cũng như người dân nước này từng phải đối mặt với các lệnh cấm vận của phương Tây, đi kèm với các cuộc oanh kích dồn dập của NATO. Song nỗi sợ hãi và cuộc sống khắc nghiệt đó đã giúp anh trở nên « cứng cáp » hơn và thôi thúc anh theo đuổi tennis với quyết tâm cao độ : « Tôi sống ở Serbia vào những năm 90, và ở đó, tôi đã phải trải qua hai cuộc chiến tranh, hứng chịu những lệnh cấm vận trong vòng 6 năm. Ngoài ra, vào thời điểm đó, cũng không có vận động viên Serbia nào được phép rời khỏi đất nước để thi đấu ở nước ngoài trong vòng 4 năm. »

Viết trong hồi ký của mình, Djokovic thực sự không thể ngờ rằng với quá khứ của mình, nhất là khi Serbia liên tục phải « hứng bom », anh lại có thể trở thành một nhà vô địch tennis : « Trong lịch sử Serbia, có thể nói khoảng thời gian từ năm 1991 đến 2001 là 10 năm khó khăn nhất mà đất nước chúng tôi từng trải qua. Chúng tôi có hai cuộc chiến tranh, đầu tiên là vào đầu những năm 1990 và sau đó chúng tôi bị oanh kích trong vòng hai tháng rưỡi vào năm 1999, đan xen giữa các lệnh trừng phạt và cấm vận. Mọi người phải xếp hàng để nhận nhu yếu phẩm, thực phẩm, chẳng hạn như bánh mì hoặc sữa. »

Vậy làm sao anh có thể có được những thành công như ngày hôm nay ? Djokovic thuật tiếp : « Tôi nghĩ rằng hệ lụy của chiến tranh đã khiến nhiều người phải chấp nhận hy sinh, phải linh hoạt. Trường hợp của tôi, với tư cách là vận động viên chuyên nghiệp, nhưng lúc đó tôi chưa phải là chuyên nghiệp, tôi đã mơ ước trở thành tay vợt giỏi nhất thế giới, mặc dù suy nghĩ đó thật sự rất hoang đường trong hoàn cảnh đó. Gia đình tôi đã phải mạo hiểm rất nhiều, đã phải ‘liều lĩnh’ để tạo điều kiện cho tôi có thể trở thành vận động viên tennis chuyên nghiệp. »

Năm anh 6 tuổi, Djokovic « lọt vào mắt xanh » của huấn luyện viên người Serbia, Jelena Gencic, người từng huấn luyện tay vợt Monica Seles, cựu số 1 thế giới và từng giành 9 danh hiệu Grand Slam. Ngay lúc đó, Gencic đã nói với bố mẹ Djokovic rằng anh là « tài năng lớn nhất bà từng gặp kể từ Monica Seles ».

Có thể nói rằng chặng đường trở thành ngôi sao như ngày hôm nay không hề suôn sẻ đối với Djokovic. Vào năm 2007, lúc anh thực sự bắt đầu có khả năng đe dọa sự thống trị của hai người đàn anh và là hai ngôi sao của làng banh nỉ, Roger Federer và Rafael Nadal, người hâm mộ vừa bày tỏ sự thán phục, nhưng cũng cảm thấy « khó chịu » khi thấy hai thần tượng không còn thực sự « áp đảo » như trước, theo nhận định của chuyên gia tennis người Bỉ, Philippe Dehaes : « Đầu tiên, Djokovic là người đến sau, vào thời điểm Nadal và Federer giành giật những danh hiệu lớn nhất. Anh ấy xuất hiện và ‘làm đảo lộn’ sự thống trị của hai người đó, tự tin khẳng định rằng muốn trở thành tay vợt số 1 thế giới.

Lý do thứ hai là lối chơi của anh ấy rất khó xác định. Chúng ta biết Nadal và Federer chơi như thế nào. Djokovic thì kết hợp lối đánh của cả hai, vừa tấn công, vừa phòng ngự và phản công. Người hâm mộ thực sự không xác định được lối chơi của Djokovic.

Lý do thứ ba và cũng là điều quan trọng nhất, đó là tính cách của Djokovic. Đôi khi, anh ấy rất kiêu ngạo, đôi khi, anh ấy thiếu một chút khiêm tốn. Nhiều khi, thái độ trên sân của Djokovic không xứng với vị trí số 1 mà anh nắm giữ. Anh ấy có thể đập vợt, có thể cáu giận và chỉ trích trọng tài, điều mà Nadal và Federer không làm. Tôi nghĩ đó là ba lý do khiến Djokovic không nhận được sự mến mộ mà anh ấy mong muốn từ người hâm mộ và các tay vợt khác. »

Luôn bị xếp thứ 3 trong lòng người hâm mộ, Djokovic dường như đã luôn tự nhủ sẽ bằng mọi giá phải vượt qua hai bậc đàn anh về mặt danh hiệu, để chứng minh rằng « mặc dù không được yêu mến nhất, nhưng chính anh mới là tay vợt vĩ đại nhất lịch sử tennis », như nhận định của Patrick Mouratoglou, người từng là huấn luyện viên của Serena Williams và Simona Halep, hai tay vợt nữ từng leo lên vị trí số 1 thế giới : « Tôi đã từng nói rằng Novak sẽ nắm giữ kỷ lục về số danh hiệu Grand Slam lúc anh mới có 12 hay 13 danh hiệu. Tôi nghĩ như vậy vì nhiều lý do. Thứ nhất là vào lúc đó, anh đã bỏ xa các tay vợt khác. Tôi cảm thấy anh đã vượt qua Roger và Rafa. Tất nhiên, Rafa vẫn luôn là người chiếm ưu thế trên sân đất nện, nhưng ở mọi mặt sân khác, Novak là người giỏi hơn.

Tất nhiên là Novak cũng để thua nhiều trận trước hai đối thủ của mình, nhưng nhìn chung, anh vẫn là người thắng nhiều hơn, và là người chơi ổn định hơn.

Ngoài ra, Novak lúc đó còn trẻ, và tôi biết rằng cơ thể anh ấy rất sung sức, có sức bền lâu hơn Rafa, người thường xuyên dính chấn thương, người có một lối chơi cực kỳ khắc nghiệt đối với cơ thể. Lối chơi của Novak thì không hề khiến cơ thể bị đau đớn. Anh cũng có một chế độ dinh dưỡng tuyệt vời. Đối với tôi, Novak thực sự là một vận động viên tennis hoàn hảo.

Tiếp theo, tôi muốn nhấn mạnh đến tinh thần của Djokovic, luôn muốn thể hiện là tay vợt có khả năng ‘áp đảo’ đối thủ. Djokovic cũng muốn khiến mọi người phải ‘ngạc nhiên’. Việc Roger và Rafa có nhiều người hâm mộ hơn Djokovic, đồng thời việc anh hiểu rằng mình không được yêu mến như hai người kia, dường như đã khiến Djokovic bị ‘mặc cảm tự ti’, và để khắc phục điều đó, anh phải vượt xa hai bậc đàn anh về mặt danh hiệu.

Tôi nghĩ ba yếu tố nói trên đã và đang là ‘chìa khóa’ cho sự thành công của Djokovic. »

Chuyên gia Philippe Dehaes cũng có đồng quan điểm với ông Mouratoglou : « Djokovic có thể vượt qua Nadal và Federer về số danh hiệu, nhưng chắc chắn sẽ không bao giờ vượt qua họ để chiếm được cảm tình của người hâm mộ. Nhưng suy cho cùng, chúng ta có thể không thích tính cách Djokovic, nhưng chúng ta phải thừa nhận rằng đó là một tay vợt tuyệt vời và không có điểm yếu. Mọi người phải dành thời gian để tận hưởng mọi trận đấu mà Djokovic chơi. Bởi đơn giản, anh là người giỏi nhất, khỏe nhất, cả về tinh thần lẫn thể chất, và mọi người phải nhìn nhận về sự vượt trội của Djokovic trong mọi lĩnh vực. »

Djokovic đã đạt được giấc mơ trở thành tay vợt nắm giữ kỷ lục số danh hiệu Grand Slam với danh hiệu thứ 23, sau khi đăng quang tại Roland Garros hồi tháng 6 vừa qua : « Tôi rất vui vì vô địch Grand Slam thứ 23 tại Paris, vì trong sự nghiệp của tôi, đây là giải Grand Slam mà tôi gặp nhiều khó khăn nhất. Tôi rất xúc động, rất vui và rất tự hào trong thời khắc đặc biệt này. Cám ơn tất cả mọi người đã đến cổ vũ cho tôi từ đầu giải đến giờ. »

Hồi tháng 9 vừa qua, trả lời nhật báo thể thao Tây Ban Nha, Diario AS, Rafael Nadal cũng phải thừa nhận rằng Djokovic là tay vợt vĩ đại nhất lịch sử tennis : « Tôi tin vào những con số, những số liệu thống kê, cho thấy rằng Djokovic có nhiều danh hiệu hơn tôi, và đó là điều không thể chối cãi. Cái tôi của tôi không đủ lớn để phủ nhận điều đó, và đó là sự thật. Phần còn lại là sở thích của mỗi người, cảm hứng, cảm giác mà tay vợt này hay tay vợt kia có thể truyền đến người hâm mộ, khiến cho họ có thể thích tay vợt này hay tay vợt kia hơn. Nhưng về mặt danh hiệu, tôi nghĩ rằng Djokovic là người giỏi nhất trong lịch sử tennis và không có gì phải bàn cãi về điều đó. »

Carlos Alcaraz – thần đồng « kế nghiệp bộ ba huyền thoại »

Người thứ hai là thần đồng người Tây Ban Nha, Carlos Alcaraz, 20 tuổi, tay vợt duy nhất giành chiến thắng trước Novak Djokovic trong một trận đấu thuộc hệ thống Grand Slam trong năm 2023 và vô địch Wimbledon.

Kém Djokovic 16 tuổi, Alcaraz hiện là tay vợt số 2 thế giới và đã giành được 2 danh hiệu Grand Slam. Carlos Alcaraz, vào tháng 09/2022, đã khiến thế giới tennis bàng hoàng khi trở thành tay vợt số 1 thế giới trẻ nhất lịch sử tennis lúc mới 19 tuổi, sau khi đăng quang tại giải Mỹ Mở Rộng. Sau khi Roger Federer giải nghệ, còn Nadal thì liên tục dính chấn thương và có thể nói là ở bên kia sườn dốc của sự nghiệp, Alcaraz giờ đây được đánh giá là một trong số ít những tay vợt có thể thi đấu ngang ngửa với Djokovic. Hai tay vợt đã gặp nhau 4 lần trong sự nghiệp, và tỷ số đối đầu hiện giờ là 2-2.

Tại Roland Garros vừa qua, Alcaraz để thua người đàn anh ở bán kết sau 4 set, và trong buổi họp báo sau trận đấu, Djokovic đã nhận định rằng ngôi sao người Tây Ban Nha sẽ vô địch Roland Garros nhiều lần trong tương lai : « Tôi nói với cậu ấy rằng sự nghiệp của cậu ấy còn dài và tôi chắc chắn cậu ấy sẽ vô địch Roland Garros nhiều lần trong tương lai, tôi khẳng định vậy. Cậu ấy là một tay vợt tuyệt vời, có rất nhiều điểm mạnh. Cậu ấy có nhiều năng lượng và những cú đánh của cậu ấy rất uy lực. Alcaraz là tay vợt toàn diện, đã từng vô địch Grand Slam, và là tay vợt số 1 thế giới trẻ nhất trong lịch sử tennis, do vậy, cậu ấy sẽ có một tương lai sáng lạng. »

Sau đó một tháng, người hâm mộ vẫn chưa quên trận chung kết Wimbledon hồi tháng 7 giữa hai tay vợt. Sau 5 set đấu nghẹt thở, với một trận đấu khiến người hâm mộ mãn nhãn, Alcaraz đã đánh bại người đàn anh sau 4 tiếng 42 phút để trở thành tay vợt Tây Ban Nha thứ ba trong lịch sử đăng quang tại giải Grand Slam danh giá này. Đó cũng là thất bại duy nhất trong hệ thống giải Grand Slam của Djokovic trong năm 2023.

Trong buổi họp báo sau trận đấu, Djokovic đã phải thừa nhận rằng anh ngạc nhiên trước sự tiến bộ của Alcaraz trên mặt sân cỏ, khi mặt sân sở trường của tay vợt người Tây Ban Nha là sân đất nện : « Cậu ấy thực sự khiến tôi và tất cả mọi người ngạc nhiên về sự tiến bộ trên sân cỏ trong năm nay. Bởi trong 2 năm qua, cậu ấy không có nhiều chiến thắng trên mặt sân này, và chuyển từ sân đất nện sang sân cỏ không phải là điều đơn giản. »

Trong thời gian qua, giới chuyên gia, người hâm mộ, tỏ ra lo lắng cho tương lai của tennis, một khi « bộ ba huyền thoại » quyết định giải nghệ và không ai đủ khả năng thực sự « nối nghiệp » họ. Song sự xuất hiện của Alcaraz đã phần nào làm xoa dịu mối lo nói trên, khi thần đồng này tỏ ra hết sức chín chắn so với độ tuổi của mình. Tuy nhiên, mọi người cũng dường như đang quá kỳ vọng vào Alcaraz, cho rằng anh sẽ xô đổ mọi kỷ lục của tennis, điều khiến tay vợt người Tây Ban Nha phải chịu rất nhiều áp lực. Gần đây, cựu số 1 thế giới người Đức, Boris Becker, đã tuyên bố rằng « sẽ là một sai lầm nếu cho rằng Alcaraz có thể giành được nhiều hơn 20 danh hiệu Grand Slam ».